Lazım Med Nedir?
Lazım Med, Tecvid ilmi içerisinde yer alan ve Kur'an-ı Kerim'i doğru ve güzel bir şekilde okumayı hedefleyen önemli bir med çeşididir. "Lazım" kelimesi, Arapça'da "gerekli", "zorunlu" anlamına gelir ve bu meddin uygulanmasının vacip olduğuna işaret eder. Lazım med, uzatmanın gerekliliği ve miktarı açısından diğer medlerden ayrılır ve belirli kurallara göre uygulanması esastır.
Tanım ve Kapsam
Lazım med, med harflerinden sonra sükun-u lazım (kalıcı sükun) veya şedde gelmesi durumunda ortaya çıkar. Bu sükun veya şedde, kelimenin aslî harflerindendir ve kelimeden ayrılamaz. Bu nedenle, uzatma miktarı da sabittir ve değişmez.
Lazım Med'in Çeşitleri
Lazım med, sükun veya şeddenin kelime veya harf içinde bulunmasına göre iki ana gruba ayrılır:
-
Lazım Kelime-i Musakkale:
- Med harfinden sonra aynı kelime içinde şeddeli bir harf gelmesi durumunda oluşur.
- Uzatma miktarı 4 elif miktarıdır (ortalama 8 hareke).
- Örnek: "اَلطَّآمَّةُ" (Et-Tâmmetü) kelimesindeki "ط" harfi şeddelidir ve med harfinden sonra gelmiştir.
-
Lazım Kelime-i Muhaffefe:
- Med harfinden sonra aynı kelime içinde sükun-u lazım gelmesi durumunda oluşur.
- Uzatma miktarı 4 elif miktarıdır (ortalama 8 hareke).
- Bu med, Kur'an'da sadece iki yerde bulunur: Yunus Suresi'nde geçen "آٰلْـٰٔنَ" (Âl'âne) kelimesi.
-
Lazım Harf-i Musakkale:
- Mukattaa Harfleri (Kur'an'ın bazı surelerinin başında bulunan ve anlamları tam olarak bilinmeyen harfler) med harfi ile başlar ve şeddeli bir harfle biterse oluşur.
- Uzatma miktarı 4 elif miktarıdır (ortalama 8 hareke).
- Örnek: "اٰلۤمّۤ" (Elif Lâm Mîm) kelimesindeki "لۤمّۤ" kısmı.
-
Lazım Harf-i Muhaffefe:
- Mukattaa Harfleri med harfi ile başlar ve sükun-u lazım ile biterse oluşur.
- Uzatma miktarı 4 elif miktarıdır (ortalama 8 hareke).
- Örnek: "اٰلۤمّۤرٰ" (Elif Lâm Mîm Râ) kelimesindeki "اٰلۤمّ" kısmı.
Lazım Med'in Önemi
Lazım med, Kur'an'ın anlamını bozmamak ve doğru bir şekilde okumak için büyük önem taşır. Bu meddin gerekliliği, tecvid ilminin temel prensiplerinden biridir ve Müslümanlar için Kur'an'ı doğru bir şekilde okumak ve anlamak adına öğrenilmesi ve uygulanması gereken önemli bir konudur.
Lazım Med'in Uygulanışı
Lazım meddin uygulanışı, her bir çeşidine göre farklılık gösterir. Ancak genel olarak dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:
- Uzatma Miktarı: Lazım medde, uzatma miktarı sabittir ve 4 elif miktarı (ortalama 8 hareke) olarak uygulanır. Bu miktarın aşılması veya azaltılması doğru değildir.
- Sükun ve Şedde: Sükun veya şeddenin varlığı, lazım meddin oluşması için temel şarttır. Bu nedenle, sükun veya şeddenin doğru bir şekilde tespit edilmesi ve telaffuz edilmesi önemlidir.
- Tecvid Kuralları: Lazım med uygulanırken, diğer tecvid kurallarına da riayet etmek gerekir. Örneğin, ihfa, idgam gibi kurallar da dikkate alınmalıdır.
Sonuç
Lazım med, Kur'an-ı Kerim'i doğru ve güzel bir şekilde okumak için öğrenilmesi ve uygulanması gereken önemli bir tecvid kuralıdır. Bu meddin çeşitlerini ve uygulama esaslarını öğrenerek, Kur'an tilavetimizi daha doğru ve anlamlı hale getirebiliriz. Kur'an-ı Kerim'i usulüne uygun okumak her müslüman için önemlidir.